Inner Banner
مطالب علمی
امتیاز دهید :

آشنایی با واکسن های مهم

آشنایی با واکسن های مهم
تاریخ : ۱۳۹۴/۰۳/۱۲ / تعداد بازدید : 1446

واکسیناسیون چیست؟

هرگونه اقدامی كه به منظور جلوگیری از بروز عفونت و یا تخفیف شكل طبیعی بیماری در فردی با تجویز آنتیبادی یا آنتیژن بعمل آید ایمن‌سازی )واکسیناسیون) گفته می شود. 

 علت اهمیت واکسیناسیون

واكسیناسیون اقدام بسیارمهم و با ارزشی است كه بوسیله آن با هزینه كم میتوان از ابتلاء به بیماریهای عفونی جلوگیری كرد.
 
با اجرای برنامه واكسیناسیون همگانی در جهان، شیوع بسیاری از بیماریهای خطرناك دربین شیرخواران، كودكان و بالغین كاهش بارزی پیدا كرده است.
 
اكنون شیوع بیماریهای خطیری چون دیفتری، كزاز، سیاه سرفه، سرخك و فلج كودكان با واكسیناسیون همگانی با موفقیت كنترل و در بسیاری از كشورها عملا به حداقل میزان خود رسیده است، یا بیماری آبله كه با واكسیناسیون همگانی و پیگیری جهانی ریشه كن شده است.

واکسن چیست؟

واكسن چیست؟  

 هر موجود زنده ای، مانند بدن انسان به خودی خود نیروی مقاومت و غلبه یافتن بر میكروب‌ها را دارد. این حالت را «مصونیت» می نامند.
 
اما در برخی از موارد باید بدن را از خارج كمك كرد، تا چنین مصونیتی را پیداكند. در بسیاری از بیماری هایی كه از ویروس پدید می آیند، اگر انسان یكبار آن بیماری را بگیرد و خوب بشود دیگر در برابر آن مصونیت پیدا می كند.
 
مثلاً آبله، سرخك و آبله مرغان از بیماری هایی هستند كه اگر یك بار انسان آنها را بگیرد، برای همیشه از آنها مصونیت پیدا می كند. یعنی دیگر آنها را هرگز نخواهد گرفت.

 

اما بیماری های دیگری مانند آنفولانزا ممكن است چند بار به سراغ انسان بیایند.پس برای رهایی از چنگ انها میباید به طور مصنوعی در انسان مصونیت ایجادکرد.

 

بدین طریق كه ویروس ضعیف شده آن بیماری را به بدن تزریق كرده، انسان را دچار یك حالت خفیفی از آن بیماری می نمایند. ولی چون این بسیار ضعیف است، انسان به زودی بهبودی می یابد و پس از بهبودی كامل برای یك مدت طولانی در برابر آن مرض، مصونیت می یابد.

 

واكسن زدن یعنی تزریق ویروس ضعیف یك بیماری به بدنواكسن دارای میكرب بیماری است كه البته آنرا ضعیف و بی آزار ساخته اند واكسن از پی تزریق در بدن انسان «پادزهر» درست می كند كه با ویروس بیماری وارد نبرد می شوند و آنها را خنثی میكنند.

 

در این مقاله که بخش اول از سری واکسیناسیون می باشد به توضیح در مورد زمان تزریق ویا تلقیح هر واکسن و نیز نوع واکسن مربوطه در نوزادان و اطفال خواهیم پرداخت.

آشنایی با زمان و نوع واکسن های تزریقی 

 در بخش زیر با انواع واکسن هایی که در سنین مختلف باید تزریق کنید آشنا خواهیم شد.

. بدو تولد 
 ب ث ژ - فلج اطفال - هپاتیت ب 
 
2، 3، 6 ماهگی
پنج گانه(سه گانه - هپاتیت ب - هموفیلوس آنفولانزا) فلج خوراکی 
 
12 ماهگی
MMR 
 
18 ماهگی
 یادآور اول سه گانه - یادآور MMR خوراکی 
 
6سالگی
 یادآور دوم سه گانه - یادآور فلج اطفال -خوراکی 

آشنایی با زمان و نوع واکسن های تزریقی

بیماری‌ها و علائم اختصاری واکسن های برنامه گسترش ایمن اسازی

1. سل
ب ث ژ   BCG 

 

2. فلج اطفال
پولیو خوراکی   OPV 
 
3. سرخک، سرخجه، اوریون
سرخک، سرخجه، اوریون  MMR 
 
4. کزاز
 توکسویید کزاز  TT
 
5. هپاتیت ب
 هپاتیت ب  Hep.B
 
توضیحات: 

 

واکسن سه گانه(ثلاث) 
 
 شامل دیفتری-سیاه سرفه وکزاز میباشد. 
 
واکسن پنج گانه(پنتاوالان)
 
  شامل واکسن سه گانه و هپاتیت Bوهموفیلوس انفلوانزا می باشد. 
 
 در سن 18 ماهگی و 6 سالگی یاداورسه گانه تزریق می گردد.

 

بیماری‌ها و علایم اختصاری واکسن های برنامه گسترش ایمن اسازی

 

نكات مهم هنگام واکسیناسیون

1- توصیه می شود در هنگام دریافت واكسن خصوصاً واکسن سه گانه(ثلاث) یك دوز قطره استامینوفن تجویز و به والدین آموزش داده شود تا در صورت تب یا بیقراری هر چهارساعت آن را  ادامه دهند.

ب- مقدارتزریق ونیز  زمان آن با توجه به شرایط کودک و صلاحدیدپزشک ممکن است تغییراتی داشته باشد.

2- در صورتی كه مابین دزهای یك واكسن فاصله ای بیش ازمقدار توصیه شده باشد نیازی به شروع مجدد سری واكسیناسیون از ابتدا یا تجویز دز اضافی نیست و بایستی برنامه ایمنسازی را درهر زمان ادامه داد.

3- اگر لازم باشد در یك جلسه واكسیناسیون بیش از یك نوع واكسن تزریق شود باید در محل های جداگانه انجام شود.

4- اگر كودكی در هنگام دریافت قطره فلج اطفال مبتلا به اسهال شدید باشد و همزمان قطره به او خورانده شود بایستی  یك دز اضافی واكسن با فاصله حداقل  یكماه  دریافت دارد.

5- تغذیه با هر نوع شیر، از جمله شیر مادر، با خوراندن واكسن فلج اطفال مغایرتی ندارد و لازم نیست كه شیر قبل و یا بعد از خوراندن قطره قطع شود. همچنین استفراغ مختصر پس از خوراندن قطره فلج اطفال مسأله مهمی نبوده و نیازی به تجویز مجدد نیست.

6- در كودكان دارای نقص اولیه  سیستم ایمنی و كودكان تحت درمان با داروهای پایین آورنده قدرت دفاعی بدن  نظیر كورتیكوستروییدها و یا كودكان تحت درمان با اشعه، و مبتلایان به لوسمی– لنفوم و سرطانها، استفاده از واكسن پولیو زنده خوراكی ممنوع است و به جای آن باید از واكسن كشته تزریقی استفاده كرد.

7- در صورتیكه نوزاد از مادر HbsAg مثبت متولد شده باشد، باید بطور همزمان « ایمونوگلوبولین » اختصاصی «هپاتیت ب» درعضله یك ران و واكسن«هپاتیت ب»در عضله ران دیگر در اسرع وقت و ترجیحاً در ظرف 12 ساعت پس از تولد تزریق شود.

درصورت عدم دسترسی به ایمونوگلوبولین اختصاصی، تزریق واكسن « هپاتیت ب »‌ به تنهایی نیز در ساعات اولیه پس از تولد حدود 70 تا 80 درصد ایمنی ایجاد می كند.این نوزادان بایددرسن 15-9 ماهگی از نظر HbSAg و HbAb كنترل شوند.

8- توجه کنیدسرماخوردگی جزیی مانعی برای اجرای واکسیناسیون نمی باشد؛ولی در صورت علایم شدید بیماری مثل تب بالا ،بی حالی شدید ،اسهال و استفراغ واکسیناسیون بایستی تا بهبودی کودک به تاخیر افتد.

تهیه کننده: آقای پژمان زهره وند


ارسال نظر
captcha
ارسال نظر
captcha
ارسال نظر