مهمترین وظیفه کبد چیست؟
کبد معادل قلب دوم انسان است و حجم عمده ایی از فضای سینه و بالای شکم را اشغال میکند. کبد یکی از مهمترین اعضای بدن است. کبد نقش حیاتی در زندگی ایفا میکند. وظیفه اولیه کبد تصفیه هر چیزی است که شما میخورید.
کبد در مراقبت از عفونتها کمک میکند و میکروبها و سایر مواد سمی را از خون خارج کرده و به حفظ سلامت شما کمک میکند. همچنین کبد مسئولیت ذخیره انرژی برای به حرکت در آوردن عضلات و کنترل قند خون و تنظیم کلسترول و نیز مسئولیت کنترل چندین هورمون و آنزیم دیگر است.
كبد چرب یک التهاب كبدی است كه در اثر تجمع بیش از اندازه ی چربی در بافت كبد ایجاد می شود. در بیماری کبد چرب تجمع بیش از حد چربی در کبد، گاه باعث اختلال در فعالیت طبیعی بافت كبد می شود كه می تواند سیر پیشرونده پیدا كند و باعث نارسایی كبد و یا سیروز كبدی شود.
انواع کبد چرب کدامند؟
کبد چرب به سه دسته کلی، کبد چرب غیرالکلی، کبد چرب الکلی و کبد چرب حاد بارداری تقسیم میشود:
کبد چرب غیرالکلی
این بیماری زمانی رخ میدهد، که کبد در شکستن چربی ها دچار مشکل میشود و با جمع شدن چربی در بافتهای کبد، فرد دچار کبد چرب میگردد .
کبد چرب الکلی
کبد با مصرف زیاد الکل صدمه دیده و قادر به شکستن چربی ها نیست. اگر فرد از مصرف الکل خودداری نماید، این نوع کبدچرب کم کم درمان میگردد، اما در صورت ادامه به مصرف الکل فرد ممکن است دچار سیروز کبدی گردد.
کبد چرب بارداری
هر چند این نوع از کبد چرب خیلی نادر بوده، با اینحال جمع شدن چربی در هنگام بارداری میتواند خطراتی جدی هم برای مادر و هم برای جنین داشته باشد. این بیماری میتواند باعث نارسایی کبدی، نارسایی کلیه، عفونت شدید و یا خونریزی شود.
هرچند دلیل این بیماری کاملا شناخته نشده؛ اما دانشمندان معتقدند این بیماری با هورمون های این دوران در ارتباط است. علائم این بیماری در سه ماه سوم رخ داده و شامل حالت تهوع، استفراغ، درد در قسمت بالایی سمت راست شکم، زردی و کسالت عمومی است. زنان باردار باید آزمایش های لازم را برای اطلاع از این بیماری انجام دهند، اکثر زنان پس از زایمان شروع به بهبود میکنند.
علت بیماری کبد چرب
یکی از شایعترین دلایل ابتلا به کبد چرب اعتیاد به الکل است. بعضی از داروهای خاص و اختلالات متابولیک نیز یکی دیگر از این دلایل هستند.
موارد زیر میتوانند باعث کبد چرب و افزایش خطر ابتلا به آن شوند، این عوامل شامل: چاقی، دیابت نوع 2، فشار خون بالا، مصرف داروهایی همچون آسپرین، داروهای استروییدی، تاموکسیفن و تتراسیکلین، سوءتغـذیه، کلسترول خون بالا، سندرم تخمدان پلی کیستیک، جراحی بای پس معده، کم کاری تیروئید و بارداری است.
توصیههای مهم برای افراد دارای کبد چرب
افرادی که دارای کبد چرب هستند، بهتر است به موارد زیر توجه داشته باشند:
. خودداری از پُرخوری بین وعدههای غذایی
. نوشیدن 8 تا 12 لیوان آب خالص و تصفیه شده
. محدود کردن دریافت شکر و عدم استفاده از شکرهای مصنوعی
. استفادهی کمتر از غذاهای حاوی اسیدهای چرب اشباع
. عدم استفاده از غذا هنگام افسردگی و ناراحتی
. استفاده از حبوبات به عنوان اصلیترین منبع پروتئینی
. محدود کردن مواد نشاستهای: کاهش مصرف کربوهیدراتها از جمله قند ساده، نان، ماکارونی، کیکها، بیسکویت و دسرها توصیه میشود.
. استفاده از نان غلات کامل
. افزایش مقدار سبزیها و میوههای خام و فیبرها
. استفاده از آب سبزیجات
. اجتناب از غذاهای سرخ شده، آماده و هر گونه مارگارین
. عدم استفاده از غذاهای دوباره گرم شده
. اجتناب از مواد لبنی پُر چرب مثل شیر، پنیر، خامه، بستنی، ماست
. استفاده از محصولات سویا شیر و پنیر سویا برای جبران کلسیم شیر
. اجتناب از مصرف نوشابهها
نکته مهم در بهبود این بیماری رفع چاقی، کنترل چربیهای خون، کنترل قند خون، افزایش فعالیت بدنی و اصــلاح شیوهی تغذیه است که همه میتوانند در بهبود این بیماری کمک کننده باشند اما از همه مهمتر کنترل وزن است. در واقع اگر رژیم غذاییتان را تغییر دهید، میتوانید بیماری کبد چرب را مهار کنید.
نحوه تشــخیص کبد چرب
یکی از ساده ترین راههای تشخیص کبد چرب روش تصویربرداری است که می تواند به تشخیص کبد چرب در بیماران کمک کند و در کنار آن انجام آزمایشها برای آنزیمهای کبدی در تشـخیص التهاب ناشی از کبــد چرب به ما کمک میکند و در موارد کمتر سی تی اسـکن یا سایر روشهای تصویربرداری هم در تشخیص بیماری کبد چرب استفاده میشود.
تهیه کننده: ملاحت حجت پناهی