دمودکس Demodex

دمودکس Demodex  

مشخصات مورد: 

 • جنس خانم         

• سن:33ساله       

• نمونه جداشده از پوست سر وبدن   

• لام مرطوب از نمونه پوستی   

جداشده در بخش میکروب شناسی آزمایشگاه مرکزی فردیس

اطلاعات علمی

Demodex، یک جنس از کنه‌های انگلی کوچک است که درون یا نزدیک فولیکول‌های موی پستانداران زندگی می‌کند، با دو گونه Demodex folliculorum و Demodex brevis است که معمولاً در انسان یافت می‌شوند. 

تمام بیماری های پوستی ناشی از کنه های دمودکس تحت عنوان دمودیکوز یا دمودیکیدوز نامیده می شوند که می تواند عامل ایجاد کننده یا شبیه به انواع درماتوزها باشد.

ریخت شناسی

کنه های  بالغ D. folliculorum ، 0.3-0.4 میلی متر طول دارند و D. brevis کمی کوتاه تر از 0.15-0.2 میلی متر طول دارند و ماده ها تا حدودی کوتاه تر و گردتر از نرها هستند. هشت پای کوتاه و بند بند، به اولین قسمت بدن وصل شده است. پاهای این کنه با سرعت 16-8 میلی‌متر در ساعت حرکت می‌کند و این عمل عمدتاً در طول شب انجام می‌شود، زیرا نور شدید باعث می‌شود کنه به داخل فولیکول خود فرو رود.

بدنش با فلس‌هایی پوشیده شده است تا درون فولیکول مو بتواند محکم شود. کنه دارای قسمت‌های دهانی سنجاقی شکل برای خوردن سلول‌های پوست، هورمون‌ها و روغن‌ها (سبوم) است که در فولیکول‌های مو تجمع می‌کنند. 

D. folliculorum بیشتر به صورت موضعی است، در حالی که D. brevis بیشتر در گردن و قفسه سینه یافت می شود. آلودگی به D. folliculorum شایع‌تر از D. brevis است، اما نوع دوم توزیع گسترده‌تری در بدن دارد.

عوامل مستعد کننده

اکثر مردم فقط ناقل کنه دمودکس هستند و علائم بالینی ندارند. بنابراین دمودیکوز انسانی را می توان به عنوان یک بیماری چند عاملی تحت تأثیر عوامل خارجی و یا داخلی در نظر گرفت.

یکی از عوامل انتقال از کلونیزاسیون غیر آشکار کنه ها به درماتوز می تواند سرکوب ایمنی بطوراولیه یا ثانویه باشد.

سرکوب اولیه ایمنی به احتمال زیاد مبتنی بر نقص ارثی سلول های T است که متعاقباً توسط موادی که توسط کنه ها و باکتری ها تولید می شوند و با ایمنی سلول B دست نخورده تقویت می شوند. این واقعیت که افراد و حیوانات دارای نقص ایمنی مستعد ابتلا به کنه دمودکس هستند بارها نشان داده شده است.

سرکوب ثانویه ایمنی، مستعد دمودیکوز، به دنبال  درمان با کورتیکواستروئید، درمان سیتواستاتیک، یا به دلیل بیماری هایی با ماهیت ضعیف ایمنی مانند نئوپلازی بدخیم، هپاتوپاتی ها، لنفوسارکوم و عفونت HIV انجام می شود.

منبع:

1. Human Demodex Mite: The Versatile Mite of Dermatological Importance Parvaiz Anwar Rather and IffatHassan

تهیه شده در کمیته علمی پژوهشی مجتمع آزمایشگاهی مرکزی فردیس