پلی کروماژیا

پلی کروماژیا

گلبول های قرمز در مغز استخوان ساخته می شوند. پدیده Polychromasia به حضور گلبول های قرمز با رنگ های مختلف در نمونه خون محیطی گفته می شود. این پدیده هنگامی دیده می‌شود که گلبول‌های قرمز پیش از بلوغ، از مغز استخوان آزاد شوند. این گلبول‌های قرمز نابالغ رتیکولوسیت نامیده می‌شوند.

رتیکولوسیت‌ها در لام خون محیطی در رنگ آمیزی گیمسا با طیف رنگ آبی دیده می‌شوند زیرا هسته و ماده ژنتیکی هنوز در ساختمان آن وجود دارد. این بخش از ماده ژنتیکی، در گلبول قرمز بالغ وجود ندارد.

تغییر در چرخه بلوغ گلبول قرمز یکی از علل ایجاد پلی‌کروماژیا است. این تغییر می‌تواند موجب تخریب گلبول‌های قرمز و در نتیجه تولید بیشتر آن شود. در این حالت رتیکولوسیت ها قبل از بالغ شدن وارد جریان خون می‌شوند تا کمبود گلبول قرمز جبران شود. اگر در آزمایش شما polychromasi ذکر شود، دلایل مختلفی می تواند موجب این حالت شده باشد.

پدیده polychromasi به تنهایی یک بیماری نیست اما می‌تواند در اثر یک بیماری خونی در لام خون محیطی دیده شود. وجود این اَشکال از گلبول قرمز، بسیار اهمیت دارد و باید با مشورت پزشک علت آن بررسی و درمان لازم انجام شود.

درمان برخی بیماری‌های خونی( موارد مرتبط با عملکرد مغز استخوان) می‌تواند موجب polychromasi شود. در این حالت وجود گلبول‌های قرمز با رنگ های مختلف از عوارض جانبی درمان است و  نشانه ابتلا به بیماری در فرد نیست. از بیماری هایی که موجب polychromasia می‌شود:

• آنمی همولیتیک

• هموگلوبینوری حمله ای شبانه

• برخی سرطان ها

• پرتو درمانی

1. آنمی همولیتیک

آنمی همولیتیک یک نوع از کم خونی است که در آن بدن نمی‌تواند با همان سرعتی که گلبول‌های قرمز تخریب می‌شوند، آن ها را تولید کند. بیماری های مختلفی می تواند موجب کم خونی همولیتیک شود، مثل تالاسمی که در آن گلبول‌های قرمز ناکارآمد تولید می شوند، که در نتیجه گلبول‌های قرمز سریعآ تخریب می‌شوند.

2. Paroxysmal nocturnal hemoglobinuria (PNH)

هموگلوبینوری حمله ای شبانه یک بیماری خونی نادر است که موجب کم خونی همولیتیک، لخته خون و مشکلات مغز استخوان می‌شود.

3. سرطان

همه سرطان‌ها بر چرخه بلوغ گلبول قرمز اثر نمی‌گذارند. بلکه سرطان‌های خونی مثل لوسمی که منشا مغز استخوان دارند، موجب تغییر در چرخه گلبول قرمز و در نتیجه تغییر در رنگ آنها می شوند. انواع سرطان‌ها در مواردی که، در بدن گسترش پیدا کرده باشند نیز می‌توانند موجب تخریب گلبول های قرمز شوند.

4. پرتو درمانی

پرتو درمانی از درمان‌های مهم سرطان است. در برخی موارد پرتو درمانی باعث تغییر شکل گلبول‌های قرمز و پلی‌کروماژی می‌شود. 

تهیه شده در کمیته علمی پژوهشی آزمایشگاه مرکزی فردیس

منبع:

https://www.healthline.com/health/polychromasia- 1