برای تشخیص بارداری روش های مختلفی وجود دارد که بسته به شرایط مختلف میتوان از هرکدام از آنها استفاده کرد. داشتن اطلاعات کافی در رابطه با این روشها و اینکه در هر شرایطی از کدام روش میتوان استفاده کرد و چه میزان میتوان به هر روشی اعتماد نمود میتواند برای همه افراد مفید باشد.
انواع روش های تشخیص حاملگی
1. نوار تست حاملگی(بیبی چک)
2.آزمایش خون بارداری
3.آزمایش ادرار بارداری(گراویندکس)
اساس تشخیص حاملگی چیست؟
پس از اینکه اسپرم و تخمک لقاح پیدا میکنند تخم ایجاد شده به طرف رحم رفته ودر جدار آن لانه گزینی میکند و بین 3 تا 10 روز بعد جفت تشکیل میشود. جفت در واقع بافتی است که سبب ارتباط خونی مادر و جنین می شود و در تمام طول بارداری توسط این بافت جنین تغذیه و اکسیژن رسانی می شود.
پس از آن سلولهای تروفوبلاستیک جفت در حین رشد شروع به تولید هورمونی میکنند که همان "بتا اچ سی جی"(ßHCG) است. با تولید بیشتر این هورمون کم کم سطح آن در خون مادر بالا رفته و زمانی که به حد خاصی برسد روزانه مقداری از آن توسط ادرار دفع می شود.
بدین ترتیب با بررسی و سنجش این هورمون در خون یا ادرار میتوان حاملگی را تشخیص داد. مقدار این هورمون در حاملگی طبیعی از روز ششم تا دهم بعد از لقاح در خون مادر بالا میرود(حتی گاه از روز سوم لقاح هم قابل شناسایی است).
معمولا20 تا 25 روز پس از آخرین قاعدگی(و نه زودتر از آن) مقدار این هورمون در ادرار مادر نیز به اندازه ای میرسد که قابل اندازه گیری باشد.
البته این زمان ها تاریخهایی است که بطور میانگین برآورد شده بنابراین ممکن است در برخی افراد مثبت شدن تستها با کمی تاخیر نسبت به زمانهای ذکر شده صورت گیرد. به طور طبیعی مقدار این هورمون هر 72-48 ساعت دوبرابر می شود.
سطح این هورمون در هفته های ۸ تا ۱۱ بارداری به حداکثر خود رسیده و سپس در ادامه حاملگی کاهش می یابد. اساس کار تستهای حاملگی خانگی(بیبی چک) نیز وجود یا عدم وجود این هورمون در ادرار است. بنابراین بیبی چک زمانی مثبت می شود که سطح هورمون ßHCG به حدی بالا رفته باشد که مقادیری از آن از طریق ادرار دفع شود و این تستها معمولا دیرتر از تست خون مثبت میشوند.
طرز استفاده و تفسیر بی بی چک
ادرار را در ظرف تمیزی مانند لیوان یکبار مصرف جمع آوری نمائید(نکته قابل توجه اینکه ادرار اول صبح به طور معمول بیشترین غلظت BHCG را در بردارد و لذا بهترین نمونه برای انجام تست ادرار است. اگر چه هر نمونه ادرار ممکن است استفاده شود).
نوار تست را از پاکت خارج سازید و تا خط مشخص(Max) در ادرار فرو برید. (دقت داشته باشید که نوار را بیشتر از این حد وارد ادرار نکنید). سه ثانیه صبر کنید سپس از ادرار خارج ساخته بطور افقی بر روی دهانه ظرف ادرار بگذارید.
نتیجه تست بی بی چک
پس از انجام تست یکی از سه حالت زیر ممکن است ایجاد شود:
1. بر حسب میزان هورمون موجود در ادرار نتیجه مثبت بصورت 2 خط قرمز طی حدود 40 ثانیه ظاهر میشود.
2. ظهور رنگ در فاصله 5 تا 10 دقیقه مشکوک بوده و بهتر است چند روز بعد تکرار شود.
3. هر نتیجه ای بعد از 10 دقیقه فاقد ارزش است و در حکم منفی تلقی می شود.
مثبت: آشکار شدن دو نوار رنگی در نواحی کنترل و پایین تر از آن
منفی: آشکار شدن تنها یک نوار رنگی در ناحیه کنترل
نکته مهم اینکه شدت رنگ بستگی به مدت زمان حاملگی نیز دارد.
بی بی چک چه زمانی مثبت می شود؟
این تست معمولا از 20 تا 25 روز پس از اتمام آخرین روز خونریزی قبلی شروع به مثبت شدن می کند البته در خیلی افراد ممکن است تست در این تاریخها مثبت نشده و بهترین زمان چک حاملگی با این تست 3 الی 4 روز پس از تاخیر در موعد قاعدگی طبیعی است.
تست خون حاملگی چه زمانی مثبت می شود ؟
معمولا 7 تا 10 روز پس از لقاح سطح این هورمون در خون به حدی میرسد که قابل تشخیص است اما در صورت منفی شدن حاملگی رد نمی شود و در صورت شک به حاملگی چند روز بعد باید مجدد چک شود.
چون هورمون ابتدا در خون ظاهر میشود سپس بعد از شروع متابولیزه شدن در ادرار آمده ودفع میشود پس آزمایش خون حساستر است و زودتر مثبت میشود. در موارد حاملگی خارج رحمی هم که حتما باید خون تست شود.
مقادیر نرمال هورمون BHCG
در ۸۵%حاملگیها مقدار این هورمون طی 48 تا 72 ساعت دوبرابر می شود. هرچه سن حاملگی بیشتر میشود، زمان دوبرابر شدن این هورمون طولانی تر شده و حداکثر به ۹۶ ساعت می رسد. در مورد مقادیر این هورمون می بایست توجه نمود. زیرا در برخی حاملگیهای طبیعی مقداراین هورمون می تواند کم باشد ولی نوزادی کاملا سالم به دنیا بیاید.
آزمایش گراویندکس
گراويندكس ساده ترين روش آزمايشگاهی است كه با نمونه ادرار مادر انجام می شود اين آزمايش در فاصله بيش از 2 هفته وكمتراز 8 هفته از قطع قاعدگی ارزش دارد.
تهیه کننده: ملاحت حجت پناهی