خشکی دهان علامتی از اختلالات غدد بزاقی دهان است که ممکن است برگشت‌پذیر یا غیرقابل برگشت باشد. مهمترین عارضه خشکی دهان، شیوع پوسیدگی‌های شدید دندانی است که با کاهش بزاق اثر شویندگی آن روی سطح دندان‌ها از بین رفته و نیز اثر محافظتی بزاق در مقابل میکروب‌ها کاهش یافته و دندان‌ها به شدت مستعد پوسیدگی میشوند.
عوارضی همچون پوسته پوسته شدن و ترک خوردگی لب‌ها، خشک شدن مخاط دهان و پوسیدگی غیرعادی دندان‌ها، وضعیت ناخوشایند در بلع غذا، احساس آزاردهنده در حین جویدن غذا، از جمله مشکلاتی است که بیماران مبتلا به خشکی دهان با آن دست به گریبان هستند.
با توجه به این که خشکی دهان به ایجاد زخم‌هایی در دهان منجر میشود و عوارضی را نیز به دنبال خواهد داشت، توصیه میشود افراد مبتلا به بیماری خشکی دهان، با مراجعه به پزشک متخصص نسبت به درمان بیماری خود اقدام نمایند.
عوامل خشکی دهان
بیماری هایی از قبیل دیابت، اشعه درمانی سر و گردن، اختلال در غدد بزاقی، مصرف داروهای ضد فشار خون و بیماری‌های قلبی عروقی، داروهای ضد افسردگی، دارو های ضد حساسیت، میتواند باعث بروز مشکل خشکی دهان در افراد شود. افراد مسن(50 تا60 سال) نیز به دلیل افزایش سن و تغییرات به وجود آمده در بدن، دچار بیماری خشکی دهان میشوند.
کسانی که به علت آلرژی یا بزرگ بودن لوزه سوم از دهان نفس میکشند نیز دهانشان خشک میشود. همچنین کمبود ویتامین‌هایی همچون B2 ،A و کم‌خونی ناشی از کمبود ویتامین B12 هم باعث خشکی دهان میشود.
با خشک شدن دهان، غدد بزاقی از فعالیت باز مانده و اختلالاتی در سخن گفتن، جویدن، بلع و تشخیص مزه به وجود می‌آورند.
مصرف میوه‌ها، مایعات به خصوص آب، غذاهای جامد و غنی از فیبر گیاهی، استفاده از فلورایز به صورت روزانه به اشکال مختلف از جمله ژل، اجتناب از ترکیبات پوسیدگیزا مثل انواع قندها، مصرف مواد ترش محرک بزاق دهان و استفاده از ترکیبات دهان شویه و آدامس در درمان موثر است، همچنین در کسانی که با اختلال عملکرد غدد بزاقی مواجه اند استفاده از بزاق مصنوعی توصیه میشود.
چه بیماری هایی باعث خشکی دهان میشوند؟
آیا خشکی مکرر دهان نشانه بیماری است؟ برخی بیماری‌های خود ایمنی میتواند باعث درگیری غدد بزاقی و اشکی به طور همزمان شود که علامت بارز آن اغلب خشکی دهان و خشکی چشم است و در این مورد به خصوص در افراد جوان و یا مبتلا به روماتیسم باید توجه ویژه‌ای شود، چرا که این خشکی دهان ممکن است ناشی از خشک شدن غدد بزاقی باشد.
مورد دیگر استرس و عصبانیت دائم در افراد است که با تاثیری که بر اعصاب خودکار بدن میگذارد، میتواند باعث کاهش ترشح بزاق شده و خشکی دهان را به دنبال داشته باشد. شناخت علت خشکی دهان و دوری از آنها مانند کنترل قند خون در مواردی که علت دیابت باشد و یا کاهش استرس و اضطراب و کاهش تحریک اعصاب سمپاتیک میتواند تاثیر به سزایی در کاهش این عارضه داشته باشد.