بیماری آنفولانزا، علائم و روش های درمان

آنفولانزا(influenza virus)چیست؟

بیماری آنفولانزا عفونت سیستم تنفسی شامل عفونت بینی، گلو و ریه است. آنفولانزا که flu نیز نامیده می شود، با ویروس های «آنفولانزای معده» که باعث اسهال و استفراغ می شوند، یکسان نیست. اکثر افراد مبتلا به عفونت آنفولانزا خود به خود بهبود می یابند. اما گاهی اوقات، آنفولانزا و عوارض آن می تواند کشنده باشد.

چه افرادی در معرض خطر ابتلا به آنفولانزا هستند؟

یکی از نگرانی‌های عموم مردم این است که چه کسانی بیشتر در خطر ابتلا هستند؟ در این بخش به معرفی افرادی می‌پردازیم که بیشتر در معرض خطر ابتلا به بیماری آنفلوآنزا هستند.

• کودکان خردسال زیر 2 سال

• بزرگسالان بالای 65 سال

• ساکنین خانه های سالمندان و سایر مراکز مراقبت طولانی مدت

• افرادی که باردار هستند یا قصد بارداری در فصل شیوع آنفولانزا دارند

• افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند

• افرادی که بیماری های مزمن مانند آسم، بیماری قلبی، بیماری کلیوی، بیماری کبد و دیابت دارند

• افرادی که شاخص توده بدنی (BMI) 40 یا بالاتر دارند.

اگرچه واکسن سالانه آنفولانزا 100% موثر نیست، اما احتمال ابتلا به عوارض شدید ناشی از عفونت را کاهش می دهد.

علائم و نشانه های آنفولانزا

در ابتدا، علائم و نشانه های آنفولانزا ممکن است مانند یک سرماخوردگی معمولی با آبریزش بینی، عطسه و گلو درد به نظر برسد. سرماخوردگی معمولا به کندی شروع می شود. اما آنفولانزا تمایل دارد به طور ناگهانی بروز کند.

 سرماخوردگی کسالت و ناراحتی خفیفی ایجاد می  کند، اما معمولاً در آنفولانزا علائم و شدت بیماری شدید تر است.

علائم رایج آنفولانزا عبارتند از:

• تب

• ماهیچه های دردناک

• لرز و عرق کردن

• سردرد

• سرفه خشک و مداوم

• تنگی نفس

• خستگی و ضعف

• آبریزش یا گرفتگی بینی

• گلو درد

• چشم درد

• استفراغ و اسهال، اما این در کودکان بیشتر از بزرگسالان است

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟

اکثر افرادی که به آنفولانزا مبتلا می شوند، می توانند در خانه درمان شوند و اغلب نیازی به مراجعه به پزشک ندارند.

اگر علائم آنفولانزا دارید و در معرض خطر عوارض هستید، فوراً به پزشک خود مراجعه کنید. مصرف داروهای ضد ویروسی ممکن است طول بیماری شما را کوتاه کند و به جلوگیری از مشکلات جدی تر کمک کند اما حتما باید با تجویز پزشک باشد. علائم اورژانسی در بزرگسالان شامل موارد زیر است:

• مشکل در تنفس یا تنگی نفس

•درد قفسه سینه

• سرگیجه مداوم

• تشنج

• بدتر شدن شرایط پزشکی موجود

• ضعف شدید یا درد عضلانی   

علائم اورژانسی آنفولانزا در کودکان

• مشکل در تنفس

• پوست رنگ پریده، لب ها یا بستر ناخن خاکستری یا آبی رنگ،  - بسته به رنگ پوست

•درد قفسه سینه

• کم آبی بدن

• درد شدید عضلانی

• تشنج

• بدتر شدن شرایط پزشکی موجود

علت های بیماری انفولانزا

آنفولانزا از چه راهی وارد بدن میشود؟ زمانی که فرد مبتلا به عفونت سرفه، عطسه یا صحبت می کند، ویروس آنفولانزا به صورت قطرات منتشر در هوا پراکنده می شود. این قطرات میتوانند مستقیماً توسط سایر افراد استنشاق شوند. یا ممکن است میکروب‌ها از یک شی (مانند صفحه کلید تلفن یا کامپیوتر) به دست و سپس به چشم، بینی یا دهان افراد منتقل شوند.

افراد مبتلا به این ویروس احتمالاً از یک روز قبل از ظاهر شدن علائم تا حدود چهار روز پس از شروع، انتقال دهنده هستند. کودکان و افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند ممکن است احتمال سرایت بیشتری داشته باشند.

ویروس های آنفولانزا به طور مداوم در حال تغییر هستند و گونه های جدید به طور مرتب ظاهر می شوند. اگر در گذشته به آنفولانزا مبتلا شده باشید، بدن شما قبلاً آنتی بادی هایی برای مبارزه با آن سویه خاص ویروس ساخته است.

اگر ویروس‌های آنفلوانزایی که بعدا به آن مبتلا شوید، شبیه به ویروس‌هایی باشند که قبلاً با آن‌ها مواجه شده‌اید، چه با ابتلا به این بیماری یا با واکسینه شدن، وجود آنتی‌بادی‌های از قبل ساخته شده، ممکن است از ابتلا  به عفونت جلوگیری کند یا از شدت آن بکاهد. اما سطوح آنتی بادی در طول زمان کاهش می یابد.

همچنین، آنتی بادی‌های ضد ویروس آنفولانزا که در گذشته با آن‌ها مواجه شده‌اید، ممکن است از شما در برابر سویه‌های جدید آنفلوانزا محافظت نکنند. سویه‌های جدید می‌توانند ویروس‌های بسیار متفاوتی نسبت به ویروس های اخیر باشند.

عوامل افزایش احتمال ابتلا به آنفولانزا

عواملی که ممکن است خطر ابتلا به آنفولانزا یا عوارض آن را افزایش دهند عبارتند از:

• سن: آنفولانزای فصلی در کودکان زیر 2 سال و بزرگسالان بالای 65 سال پیامدهای بدتری دارد.

• شرایط زندگی یا کار: احتمال ابتلا به آنفولانزا در افرادی که با تجمعات سروکار دارند مانند خانه های سالمندان یا پادگان های نظامی یا مراکز شلوغ، بیشتر است. افرادی که در بیمارستان بستری هستند نیز در معرض خطر بیشتری هستند.

• ضعف سیستم ایمنی: درمان های سرطان، داروهای ضد ردپیوند، استفاده طولانی مدت از استروئیدها، پیوند اعضا، سرطان خون یا HIV/AIDS می توانند سیستم ایمنی را تضعیف کنند. این موارد می توانند ابتلا به آنفولانزا را آسان تر کند و ممکن است خطر ابتلا به عوارض را افزایش دهند.

• بیماری های مزمن: شرایط مزمن ممکن است خطر عوارض آنفولانزا را افزایش دهد. به عنوان مثال می توان به آسم و سایر بیماری های ریوی، دیابت، بیماری قلبی، بیماری های سیستم عصبی، اختلالات متابولیک، مشکلات راه هوایی و بیماری های کلیوی، کبدی یا خونی اشاره کرد.

• نژاد: سرخپوستان آمریکا یا بومیان آلاسکا ممکن است خطر عوارض آنفولانزا را افزایش دهند.

• مصرف آسپرین در افراد زیر 19 سال: افرادی که کمتر از 19 سال سن دارند و آسپرین درمانی طولانی مدت دریافت می کنند در صورت آلوده شدن به آنفولانزا در معرض خطر ابتلا به سندرم Ray هستند.

• بارداری: احتمال ابتلای افراد باردار به عوارض آنفولانزا، به ویژه در سه ماهه دوم و سوم بیشتر است. این خطر تا دو هفته پس از تولد نوزاد ادامه دارد.

• چاقی: افرادی که شاخص توده بدنی (BMI) 40 یا بالاتر دارند، در معرض خطر افزایش عوارض آنفولانزا هستند.  

عوارض آنفولانزا 

 اگر جوان و سالم هستید، ابتلا به آنفولانزا معمولا برایتان خطرات جدی ایجاد نمی کند. اگرچه با ابتلا به آن علائمی خواهید داشت، اما آنفولانزا معمولاً در عرض یک یا دو هفته از بین می‌رود و هیچ اثر ماندگاری ندارد. کودکان و بزرگسالان در معرض خطر، ممکن است دچار عوارضی شوند که می تواند شامل موارد زیر باشد:

• پنومونی

• برونشیت

• تشدید آسم

• مشکلات قلبی

• عفونت گوش

• سندرم دیسترس تنفسی حاد

پنومونی یکی از جدی ترین عوارض است. برای افراد مسن و افراد مبتلا به یک بیماری مزمن، ذات الریه می تواند کشنده باشد.

راه های پیشگیری از آنفولانزا

مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری های ایالات متحده (CDC) واکسیناسیون سالانه آنفولانزا را برای همه افراد بالای 6 ماه توصیه می کند. واکسن آنفولانزا می تواند خطر ابتلا به آنفولانزا را کاهش دهد. همچنین می تواند خطر ابتلا به بیماری جدی ناشی از آنفولانزا و نیاز به بستری شدن در بیمارستان را کاهش دهد.

واکسیناسیون آنفولانزا از اهمیت ویژه ای برخوردار است زیرا بیماری آنفولانزا و کروناویروس 2019 (COVID-19) علائم مشابهی ایجاد می‌کنند. کووید-19 و آنفولانزا ممکن است همزمان در حال گسترش باشند. واکسیناسیون بهترین راه برای محافظت در برابر هر دو است.

واکسیناسیون آنفولانزا می تواند علائمی را که ممکن است با علائم ناشی از COVID-19 اشتباه گرفته شود، کاهش دهد. پیشگیری از آنفولانزا و کاهش تعداد افراد مبتلا به آنفولانزای شدید و عوارض آن نیز می‌تواند تعداد افرادی را که نیاز به بستری شدن در بیمارستان دارند را کاهش دهد. اگر واکسن یا دوز تقویت کننده کووید-19 و واکسن آنفولانزا به طور همزمان انجام شود، CDC گزارش می دهد که می توانید برای هر دو در یک زمان واکسینه شوید.

نحوه کنترل گسترش عفونت آنفولانزا

واکسن آنفولانزا در جلوگیری از ابتلا 100% موثر نیست، بنابراین انجام اقدامات متعددی برای کاهش شیوع عفونت نیز مهم است، از جمله:

• دست هایتان را بشویید. شستن مکرر دست ها با آب و صابون به مدت حداقل 20 ثانیه یک راه موثر برای جلوگیری از بسیاری از عفونت های رایج است. یا اگر آب و صابون در دسترس نیست از ضدعفونی‌کننده‌های الکلی دست استفاده کنید.

• از دست زدن به صورت خودداری کنید. از دست زدن به چشم، بینی و دهان خودداری کنید.

• سرفه و عطسه خود را بپوشانید. در دستمال کاغذی یا آرنج خود سرفه یا عطسه کنید. سپس دستان خود را بشویید.

• سطوح را تمیز کنید. سطوحی که با آنها سروکار دارید را به طور مرتب تمیز کنید، تا از برخورد با سطح آلوده به ویروس و انتقال به شما جلوگیری شود.

• تا جای ممکن از حضور در شلوغی پرهیز کنید. آنفولانزا به راحتی در هر کجا که تجمع مردم وجود دارد - در مراکز نگهداری از کودکان، مدارس، ساختمان های اداری، سالن های نمایش و حمل و نقل عمومی گسترش می یابد.

همچنین از افراد بیمار مراقبت کنید. اگر بیمار هستید، حداقل 24 ساعت پس از رفع تب در خانه بمانید تا احتمال خطر  ابتلا دیگران را کاهش دهید.

منابع:

1. www.mayoclinic.org

تهیه شده در کمیته علمی پژوهشی آزمایشگاه مرکزی فردیس